Չինաստանի Սինցզյան-Ույգուրի ինքնավար շրջանում տեղի ունեցած էթնիկ բախումների ընթացքում արդեն զոհվել է 184 մարդ /ըստ AFP-ի/
Սպանցածների մեջ՝ 137 Խան /ամենամեծ էթնիկ խմբավորումն չինաստանում/, որից 111 տղամարդ եվ 26 կին. Ույգուրտներից 46 հոգի, մեկ կին -մնացածը տղամարդ. Եվս մեկ մարդ, ով չի պատկանում ոչ խան, ոչ էլ ույգուրտ էթնիկ խմբերին - ըստ Սինխուա գործակալության. Ուշուդրություն դարձրեք թվերին /իմիջայլոց կան տվյլաներ, որ իրական թվերն մի քանի անգամ ավելի են/ եվ որպես տեղեկություն ավելացնեմ, որ ույգուրտները մահմեդական են
Մոտ 1500 մարդ ձերբակալված են /կամ ինչպես իմ տղաս է կարողանում ասել -» ձերկապալված են/
Ինչպես տեղեկացվում էր ավելի վաղ, Ուրումչի քաղաքում ցուցարարները դժգոհություն էին հայտնում Գուանդուն գավառում գտնվող խաղալիքների ֆաբրիկայում աշխատողների բախման ժամանակ երկու ույգուրների մահվան կապակցությամբ:
«Գուանդունում տեղի ունեցած անկարգություններն ահաբեկչական, ծայրահեղական և անջատողական ուժերի ներկայացուցիչների կողմից օգտագործվել են որպես պատրվակ՝ տարածաշրջանում հուզումներ առաջացնելու համար», - երկուշաբթի հայտարարել է տեղական կառավարության ղեկավար Նուր Բեկրին:
Չինաստանի ոստիկանության տվյալներով՝ անկարգությունների հրահրողն էր «Ույգուրների համաշխարհային կոնգրես» կազմակերպությունը, որը ղեկավարում է Ռեբիյա Կադերը (Rebiya Kadeer): Չինական աղբյուրների կարծիքով, հենց նա է արտերկրից ղեկավարում ակցիան:
Չինաստանի Սինցզյան-Ույգուրի ինքնավար մարզում գործում է «Արևելյան Թուրքստան» ծայրահեղական խմբավորումը, որը կողմ է մի շարք երկրների տարածքում մահմեդական պետության ստեղծմանը: Չինաստանի իշխանություններն ահաբեկչական են համարում այդ խմբավորումը, որը հենվում է օտարերկրյա ահաբեկչական կազմակերպությունների օժանդակության վրա: Ավելի վաղ Չինաստանը հայտարարել էր «Արևելյան Թուրքստանի» և «Ալ-Քայիդայի» միջև կապի մասին: Պաշտոնական տվյալներով՝ տարածաշրջանում բնակվում է Չինաստանի տարբեր ազգությունների շուրջ 10,6 միլիոն ներկայացուցիչ, որոնցից շատերը մահմեդականություն են դավանում:-0-
Լյու Խույլինգ, խան ազգության ներկայացուցիչ, ստացել է վնասվածն էթնիկ հողի վրա եվ այժմ գտնվում է հիվանդանոցում, 8 հուլ 2009. (AP Photo/Eugene Hoshiko)
Մի կադր վիդեոից, որն ցուցադրվել է չինական CCTV կանալով 6 07 2009. (REUTERS/ CCTV via Reuters TV)
ՈՒրումչի, Սինցժյան. 7 հուլիսի (REUTERS/Urumqi City Government/Handout)
Տղամարդու դիակ . 5 հուլիսի, (REUTERS/Urumqi City Government/Handout)
Ուրումչի, 7 հուլիսի. Խան ազգության տղամարդկանց մի մեծ խումբ շարժվում է ընդեմ ուստիկանության ուժերի (PETER PARKS/AFP/Getty Images)
Էթնիկ ույգուրցի կինը նայում է իր պատուհանից հայտնի դեպքերի հաջորդ օրն. 8 հուլիսի (AP Photo/Ng Han Guan)
Էթնիկ ույգուրցի կինը շարժվում է Ուրումչի քաղաքի գլխավոր փողոցով. 8 հուլիսի (REUTERS/David Gray)
Խան ազգության չինացին շարժվում է ույգուրտներով բնակեցված փողոցի ուղղությամբ. Նրան եմ մոտենում տղամարդկանց մի մեծ խումբ. Ուշադրություն դարձրեք ձեռքի լոմիկի «ֆակտուրայի» վրա. 7 հուլիսի (AP Photo/Ng Han Guan)
Էվս մեկ խան, որն այս անգամ վազում է ֆոտոլրագրողի հետեւից . 7 հուլ. (PETER PARKS/AFP/Getty Images)
Ուրումչի քաղաքում, բացի տեղացի թուրք ծագում ունեցող չինաստանցիների վերջին տարիներն Թուրքիայից մեծ քանակությամբ թուրքեր են գաղթել Չինաստան, որոնք մեծ մասամբ առեւտրականներ են.
ԹՈՒՐՔԻԱ - Շաբաթական անդրադարձ (25 յունիսի - 2 յուլիսի 09 թ.)
Թուրքիա-Չինաստան յարաբերութիւնների նոր հանգրւան Թուրքիայի Հանրապետութեան նախագահ Աբդուլլահ Գիւլը անցեալ շաբաթւայ ընթացքում աւարտեց իր վեցօրեայ այցը Չինաստան: Գիւլը Չինաստան էր ճամբորդել այդ երկրի հանր. նախագահ Հու Ջինթաոյի հրաւէրով: Գիւլը իր ճամբորդութեան ընթացքում հանդիպումներ է ունեցել չինացի բարձրաստիճան պաշտօնատարների հետ եւ կնքւել են բազմաթիւ համաձայնագրեր՝ տնտեսական, մշակութային, զբօսաշրջիկութեան, ուսումնադաստիարակչական եւ էներգիայի ասպարէզներում: Թուրքիայի հանր. նախագահը նաեւ հանդիպում է ունեցել Չինաստանի թուրք համայնքի եւ առեւտրականների հետ: Այդ հանդիպման ընթացքում Գիւլը յայտնել է թուրքերին, թէ դուք պիտի ապրէք Չինաստանում եւ ստեղծւած հնարաւորութիւններից օգտւէք՝ լաւագոյն արդիւնքները քաղելու համար: Նշելի է, որ ներկայ թուրք համայնքից բացի, որոնք մեծ մասամբ առեւտրականներ են եւ Թուրքիայից վերջերս են գաղթել Չինաստան, Չինաստանի Զինջիանգ նահանգում ապրում են թուրք ծագում ունեցող չինաստանցիներ: Յիշեալ նահանգի կենտրոնն է Ուրումչի քաղաքը, ուր եւ այցելել է նաեւ Գիւլը: Գիւլը այս ճամբորդութեան ընթացքում ունեցած խօսքերի մէջ յայտնել է. «Սրանից հազար տարի առաջ Չինաստանը եւ Թուրքիան եղել են հարեւան երկրներ, այսօր հարեւան չեն եւ տարածութիւն կայ միմեանց միջեւ, բայց աշխարհագրական տարածութիւնը խնդիր չէ»:
